

Finland en Zuid-Korea behoren tot de top-5 van beste onderwijslanden ter wereld. Waarom zijn hun educatiemodellen zo succesvol?
Finland en Zuid-Korea behoren tot de top-5 van beste onderwijslanden ter wereld. Waarom zijn hun educatiemodellen zo succesvol?
Vijftig jaar geleden was Finland het economisch stiefkindje van Europa. Zuid-Korea had de verwoestende burgeroorlog net achter de rug. Nu, een halve eeuw later, is het tij gekeerd en hebben beide landen een bloeiend onderwijssysteem dat in grote mate bijdraagt aan hun nationale welvaart. Hoewel de onderwijssystemen in de twee landen enorm van elkaar verschillen zijn ze allebei erg succesvol en kennen ze een alfabetiseringsgraad van bijna 100%.
Zuid-Korea heeft een geschiedenis van doorzettingsvermogen en hard werken. Het motto van de Koreanen is: als je maar hard genoeg studeert, kun je slim zijn. Het land heeft een heilig geloof in de waarde van examens. Eeuwenlang kon je alleen op de sociaaleconomische ladder stijgen als je bepaalde examens had afgelegd in naam van de keizer. Deze examens vergden diepgaande kennis en kenden zware rituelen. Je moest je er zeer grondig op voorbereiden. Mede door deze geschiedenis kent het hedendaagse Korea een enorme prestatiecultuur. Korea leert kinderen hoe zij moeten leren, dat zij hard moeten werken en dat zij moeten doorgaan ook als zij falen. Deze cultuur heeft van het land, dat in de jaren zestig nog agrarisch, straatarm en zeer traditioneel was, een van de meest ontwikkelde rijke landen ter wereld gemaakt.
De prestatiecultuur heeft echter ook een keerzijde. Kinderen gaan vaak zeven dagen per week naar school. De sociale druk zorgt ervoor dat niemand buiten de boot wil vallen. Sommige scholieren en studenten wordt deze druk te zwaar. Zelfmoord is de belangrijkste doodsoorzaak in het land. Koreanen zijn zeer competitief. Mislukking wordt gezien als een gebrek aan wilskracht en daar kunnen veel mensen niet mee omgaan. Korea gaat aan kop in het rijtje beste onderwijslanden ter wereld, maar betaalt een hoge prijs voor zijn nieuw verworven welvaart en innovatieve onderwijssysteem.
In Finland gaat het er compleet anders aan toe. De Finnen kennen korte schooldagen met veel buitenschoolse activiteiten. Want de Finnen geloven dat veel belangrijke lessen juist buiten het klaslokaal worden geleerd. Educatie is vooral het creëren van je eigen identiteit. Het Finse onderwijs draait om intrinsieke motivatie en persoonlijke interesses. Op de middelbare school kun je een derde van je lespakket zelf kiezen. Docenten staan 600 uur per jaar voor de klas, de rest van de tijd besteden zij aan hun eigen professionele ontwikkeling.
Voor Finland is goed onderwijs noodzakelijk om te overleven. De Finnen bestaan niet echt buiten Finland: dit beseffen zij heel goed en daarom nemen zij hun opleiding uiterst serieus. Finland is tweetalig: Fins en Zweeds. Alle leerlingen leren deze twee talen. Ook leren zij Engels, Duits, Frans en Russisch. Iedereen in het land snapt dat zij voor een goede toekomst en carrière andere talen moeten kunnen spreken. In Finland wordt niemand van onderwijs uitgesloten en het land subsidieert het hele onderwijs zwaar. Ook selecteert het alleen de beste universitaire trainingsprogramma’s. Het onderwijs van Finland behoort al decennialang tot de top-5 van beste onderwijssystemen.
De laatste jaren komt er meer kritiek op het utopische educactiesysteem van Finland. Docent Maarit Korhonen schreef het boek Herää, koulu! (Wake-up school!) en stelt daarin dat de Finnen in slaap zijn gesust door hun hoge positie op de wereldranglijst en dat twee van de drie kinderen te maken krijgen met verouderd en weinig inspirerend onderwijs. Ook is er discussie over het voorschoolse educatiesysteem van de Finnen. Kinderen gaan pas met 7 jaar naar school. De onderzoekers van de ranglijst vinden het Finse onderwijssysteem hoe dan ook indrukwekkend en zien het als de belangrijkste factor voor het hoge welvaartspeil van Finland.