Leren door even iemand anders te zijn

Onderzoek met de Oculus Rift

Stel je eens voor: je slentert lekker door een bekende en vertrouwde winkelstraat. Bij een kledingwinkel zie je een mooi jurkje hangen dat je wilt passen. Je gaat naar binnen….en BAM… je bevindt je niet in de kledingzaak maar in het bedompte en naargeestige textielatelier waar het jurkje gemaakt wordt.

Immersive learning

Met virtual reality is alles mogelijk. Wij voeren onder de noemer ‘immersive learning’ een experiment uit. Het werkt zo: met behulp van de Oculus Rift, een virtual reality bril, krijg je een unieke ervaring. Je wordt letterlijk ondergedompeld in de wereld van een ander en ervaart aan den lijve hoe het is om die ander te zijn.

Sweatshops

We transporteren je naar de wereld van de sweatshops, waar arbeiders 14 uur per dag onder slechte arbeidsomstandigheden moeten werken.

In het atelier is het bedompt en je wordt er samen met andere mensen achter een naaimachine gezet, rijenlang aan kleine tafels. De ramen hebben tralies. Je kunt je kont niet keren, niet rondlopen en voelt de druk om heel snel de kledingstukken in elkaar te moeten zetten. Er loopt een opzichter rond. Hij schreeuwt dat mensen harder moeten werken. Hij komt naast je staan en kaffert je uit. Verderop krijgt iemand een paar flinke tikken omdat hij niet hard genoeg z’n best doet. Ergens anders valt een collega flauw door de warmte…


Sweatshops

Dat is even schrikken hè?

Vervolgens wordt je weer teruggeplaatst naar de winkelstraat. Even op adem komen. Als je de volgende winkel binnengaat, transporteren we je naar een ander kledingatelier. Ook hier is het ongezellig, werken de mensen hard, zien ze er moe uit en voel je de druk van presteren. Maar het is al iets minder erg dan in de sweatshop. Dan ga je weer even terug naar de winkelstraat.

Betere omstandigheden

En ten slotte wordt je verplaatst naar een laatste atelier. Hier is het licht en ruimtelijk, je kunt er tijdens het werk met je collega’s praten, op de achtergrond speelt muziek en je baas geeft je een compliment. Wat een verademing om zo te kunnen werken.

Betere omstandigheden

Verandert je gedrag?

Wat doet dit met je, willen wij weten. Kan zo’n leerervaring ertoe leiden dat je je gedrag verandert? We verwachten niet dat je nu dat jurkje niet meer koopt. Dat vraagt waarschijnlijk iets te veel van de meeste mensen. Maar kan zo’n ervaring ervoor zorgen dat je in de kledingwinkel vraagt hoe het jurkje wordt gemaakt. Of dat je na aankoop de kledingwinkel mailt om te vragen of het jurkje wel onder verantwoorde arbeidsomstandigheden gemaakt is? Dit testen wij de komende maanden uit bij TinQwise. We laten een groep testpersonen een film zien over de naaiateliers en we zorgen dat een groep mensen virtueel wordt ondergedompeld in het werkende bestaan van een sweatshop kracht. En dan kijken we of dit verschil maakt in de mate van empathie die mensen voelen en in eventuele acties die zij ondernemen.

Onderzoek naar empathie

We baseren ons leerexperiment op literatuuronderzoek en op een aantal eerdere, soortgelijke, experimenten die al zijn uitgevoerd door anderen. Zo liet een psycholoog mensen virtueel zien hoe ze ouder worden. Na deze ervaring werd de mensen gevraagd of ze iets aan hun pensioen wilden doen. Omdat mensen zelf hadden ‘ervaren’ hoe het is om ouder te zijn, waren ze vaker geneigd hun pensioen beter te regelen.

Bij een ander experiment hadden mensen die virtueel tien minuten in het lichaam van iemand met een donkere huidskleur doorbrachten daarna minder vooroordelen dan mensen die niet aan dit experiment hadden meegedaan.

En nog een voorbeeld: een journaliste bootste Guatanamo Bay na en liet mensen virtueel ervaren hoe het leven daar is als gevangene. Mensen kwamen huilend uit het experiment.

Aanname toetsen

Het doet dus wat met mensen. De experimenten zorgen voor empathie. Mensen begrijpen elkaar beter als ze zelf letterlijk in iemand anders schoenen hebben gestaan. Maar krijgen we mensen met dit soort experimenten ook zo ver dat ze anders gaan handelen, dat hun gedrag verandert? Wij veronderstellen van wel. En laten je na ons eigen experiment met de sweatshop weten of deze aanname klopt.

Onderzoeksteam

Het onderzoeksteam bestaat uit:

Heddwen van Gestel, onderwijspsychologie Universiteit Utrecht
Michiel Niesten, design for interaction TU Delft
Theo Enzing, design for interaction TU Delft

Bronnen

Pensioenexperiment
Hershfield, H.E., Goldstein, D.G., Sharpe W. F.,, Fox, J., Yeykelis, L., Carstensen, L.L., Bailenson J.N. (2011) Increasing Saving Behavior Through Age-Progressed Renderings of the Future Self. Journal of Marketing Research 48, No. SPL, S23-S37

Racisme experiment
Peck, T. C., Seinfeld, S., Aglioti, S. M., & Slater, M. (2013). Putting yourself in the skin of a black avatar reduces implicit racial bias. Consciousness and cognition, 22(3), 779-787.

Lees verder